Wystarczy zejść ze szlaku, by znaleźć się w miejscu, gdzie przyroda mówi własnym głosem. „Salamandra” – nazwa nieprzypadkowa – nawiązuje do rzadkiej, ognistej salamandry plamistej, która od wieków skrywa się w cieniu kaczawskich skał i paproci.
W sercu malowniczego rezerwatu przyrody „Wąwóz Myśliborski”, u podnóża Gór Kaczawskich, mieści się wyjątkowe miejsce, w którym edukacja przyrodnicza i miłość do krajobrazu spotykają się z działaniem i przygodą. Centrum „Salamandra” to nie tylko baza edukacyjna, ale też przestrzeń warsztatów, noclegów, wędrówek i zielonych szkół.
W Myśliborzu przyroda nie tylko uczy, ale zaprasza do uczestnictwa. Wędrując przez wąwóz, można niemal dotknąć historii Ziemi zapisanej w warstwach skał i korzeniach pradawnych drzew. Dzieci własnoręcznie badają glebę, słuchają szumu wiatru między klifami, rysują krajobrazy, obserwują ślady zwierząt – a wszystko pod okiem edukatorów, którzy łączą pasję z wiedzą.
To tu przyjeżdżają nauczyciele z całego Dolnego Śląska, by pokazać uczniom, że ekologia to nie teoria z podręcznika, ale coś, co ma zapach mchu, dźwięk leśnych strumieni i kolor sierpniowych kwiatów. Salamandra to przestrzeń doświadczenia i wspólnoty – niezależnie od wieku. To miejsce, które zostaje w głowie – i w sercu – na długo po powrocie.
Historia „Salamandry”
Historia obiektu sięga lat 90., kiedy w Myśliborzu – niewielkiej, lecz niezwykle malowniczej wsi na pograniczu Wzgórz Strzegomskich i Gór Kaczawskich – postanowiono stworzyć miejsce, które będzie nie tylko bazą noclegową, ale przede wszystkim przystanią dla tych, którzy chcą uczyć się przyrody poprzez bezpośredni kontakt z nią. Inspiracją była sama natura: dzikie zakątki Parku Krajobrazowego „Chełmy”, wąwozy, wulkaniczne wzgórza, bogata flora i fauna.
Na miejscu dawnej leśniczówki i schroniska powstał ośrodek, który szybko stał się jednym z najważniejszych punktów edukacji przyrodniczej na Dolnym Śląsku. Nazwa „Salamandra” nawiązuje do chronionego płaza – salamandry plamistej – symbolu czystości środowiska, który zamieszkuje okoliczne lasy.
Z roku na rok rozwijano ofertę: powstały tematyczne ścieżki przyrodnicze, ogród geologiczny, zielnik z roślinami leczniczymi, przestrzenie warsztatowe i miejsca dla ognisk. Ośrodek zaczął przyciągać grupy szkolne, przyrodników, geologów i entuzjastów turystyki pieszej i rowerowej. Jego wyjątkowy klimat tworzą nie tylko pracownicy – pasjonaci edukacji i ekologii – ale także sama lokalizacja, która pozwala uciec od zgiełku i poczuć rytm przyrody.
Dziś „Salamandra” to miejsce, w którym dzieci uczą się rozpoznawać gatunki drzew, słuchają śpiewu ptaków z przewodnikiem, próbują sił w warsztatach ziołolecznictwa, a dorośli – z fascynacją odkrywają ślady dawnych wulkanów. To centrum spotkań ludzi, których łączy ciekawość świata i szacunek dla natury.
Dostępność dla:
Osoby z niepełnosprawnością ruchu (wózek, kule):
Teren wokół ośrodka jest częściowo utwardzony. Wejście do głównego budynku dostępne jest dla wózków, jednak część ścieżek przyrodniczych i zejść w teren może być trudna dla osób poruszających się na wózku lub o kulach – zalecane towarzystwo opiekuna. Niektóre sale warsztatowe posiadają dostosowane wejścia.
Osoby niewidome:
Brak specjalnych ścieżek dźwiękowych i oznaczeń brajlowskich. Zwiedzanie możliwe z asystentem. Warsztaty prowadzone są w sposób umożliwiający doświadczanie przez dotyk i zapach (np. zioła, minerały).
Osoby niesłyszące:
Brak stałych przewodników migających w PJM. Warsztaty są dostosowywane do grup – zalecany wcześniejszy kontakt w celu zapewnienia pomocy lub materiałów pisemnych.
Seniorzy:
Oferta dopasowana do różnych grup wiekowych. Możliwość udziału w spokojnych spacerach, wykładach i warsztatach. Na terenie znajdują się ławki i miejsca odpoczynku.
Rodziny z dziećmi:
Idealne miejsce na rodzinne przygody. Warsztaty dostosowane do różnych grup wiekowych, przestrzeń bezpieczna, duży teren zielony do zabawy, ognisko, możliwość noclegu i wspólnego odkrywania przyrody.
Parking i dojazd
Centrum znajduje się w Myśliborzu (gmina Paszowice), ok. 10 km od Jawora i 70 km od Wrocławia. Dojazd możliwy drogą wojewódzką 365, w pobliżu trasy Jawor–Złotoryja. Przy obiekcie dostępny jest bezpłatny parking dla aut osobowych i autobusów.
Zrównoważony rozwój
Ośrodek działa w strukturach Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Dolnośląskiego i od lat promuje edukację ekologiczną, ochronę przyrody i zrównoważony krajobraz. Korzysta z lokalnych zasobów, prowadzi zielone szkoły i współpracuje z organizacjami zajmującymi się dziedzictwem przyrodniczym regionu.
Informacje praktyczne
- Adres: Myślibórz 7, 59-411 Paszowice
- Telefon: +48 76 870 80 50
- Email:
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. - Strona: www.salamandra.zpkwd.pl
- Godziny otwarcia: pon.–pt. 8:00–16:00; weekendy po wcześniejszym umówieniu grup
- Oferta: warsztaty przyrodnicze, geologiczne i ekologiczne, zielone szkoły, wycieczki po rezerwacie, prelekcje, baza noclegowa, ognisko, gry terenowe